Bornova

Bornova İzmir in metropol ilçelerinden biridir. Yamanlar Dağı nın eteğinde, 380 kuzey enlem ve 270 derece boylam üzerinde yer alan, İzmir Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde bir ilçe merkezidir. İzmir in merkezi Konak ın 8 km kuzeydoğusunda, İzmir Körfezinden 5 km batıdadır. Kuzeyinde Manisa ve Menemen, doğusunda Kemalpaşa, güneyinde Buca ve batısında Konak ve Karşıyaka bulunur. 470.211 yerleşik ve 1.000.000 hareketli nüfusa sahip olan Bornova, köyleriyle birlikte 205 kilometrekarelik bir alanı kapsamaktadır. Kuzeyinde Manisa ili toprakları doğusunda Kemalpaşa ilçesi batısında Karşıyaka, Bayraklı ve Konak güneyinde Buca ile çevrelenir. Belediye teşkilatı 1882 yılında kurulmuş, 1957 yılında ilçe haline gelmiştir. Yüzölçümü 224 km2’dir. Nüfusu 481.739 dur (2008). Ege Üniversitesi nin ana kampüsü ve üniversite ile aynı adı taşıyan, Türkiye nin en büyük hastanelerinden biri olan Ege Üniversitesi Hastanesi bu ilçede bulunmaktadır. Ayrıca Yaşar Üniversitesi nin Selçuk Yaşar kampüsü de Bornova Ağaçlıyol mevkiindedir. İki büyük askeri birliğin yanı sıra, İzmir-Ankara İzmir-Aydın ve İzmir-Çanakkale karayolu ağının merkezinde bulunması, 2000 yılında metronun Bornova ya uzanması ve İzmir Santral Garajı nın ilçe içinde konuşlandırılmış olması ve yakın çevresindeki iki hakim aksın (Kemalpaşa Ovası ve Işıkkent) sanayi bölgeleri olarak saptanması ve 4 sanayi sitesinin yerleşim alanı içinde bulunması Bornova nın gelişimine bugün ve gelecekte etki yapacak unsurların başında gelmektedir. Bornova bu arada, Pınarbaşı, Çiçekli ve yakın köyleriyle İzmir in akciğeri konumunu sürdürmektedir. Bornova nın yerleşim büyük ölçüde şehir dokusunun içindedir. Bu nedenle bağlı beldesi yoktur. 12 köyü bulunmaktadır İsmi Osmanlı kayıtlarında Birunabad olarak geçmiş ise de, Farsça "dış, harici" anlamına gelen "birun" kelimesinin, genellikle yer isimlerinde bir özel isimle birlikte kullanılan "-abad" takısı (İslamabad, Haydarabad gibi) ile pek uyuşmaması, Birunabad ın başka bir ismin tahrif edilmiş veya uyarlanmış şekli olabileceğini düşündürmektedir. İsmin başlangıçta "Burunova" şeklinde geçtiği de öne sürülmüştür. Bornova nın çekirdeği bugün Erzene mahallesi diye anılan mahallenin Hükümet Konağı nın arkasında kalan ve eski adı Havuzbaşı olan kısmıdır. Tarihi 1800 lere varan iki katlı ve bahçeli Rum evlerine hâlâ rastlanabilen (ve çoğu yenileme ve yeniden değerlendirilmeye muhtaç) Erzene, 1924 Nüfus Mübadelesi nden sonra, önce Kavalalılar ve Giritlilerce iskan edilmiş, 1950 sonrasında da Yugoslavya göçmenlerini barındırmıştır. Ayrıca Erzene nin yanıbaşında başlangıcından beri bir Roman mahallesi bulunmuştur. Kavalalılar, o dönemde tarım arazisi olan Bornova ovasında tütüncülükle, Giritliler sebze meyvecilikle, Yugoslavyalılar ise bölgedeki mensucat fabrikalarında işçilik yaparak Türkiye ekonomisine ilk adımlarını atmışlardır. Bornova, Osmanlı Devleti nin son dönemlerinde ve özellikle 1865 de Halkapınar çıkışlı bir demiryolu hattının buraya uzatılmasıyla, İzmir in zengin Levanten ailelerinin tercih ettiği bir yerleşim mekanı olmuştur. İzmir merkezinden daha ferah ve serin havası ve 1980 li yıllara kadar İzmir ile arasında varlığını sürdüren mandalina bahçelerinin nezih ortamı, İngiliz konsolosluğu rezidansının ve çoğu İngiliz kökenli pek çok ailenin muhteşem konaklarının Bornova da inşa edilmesi sonucunu doğurmuştur (İtalyan ve Fransız kökenli Levantenler daha ziyade Buca yı tercih etmişlerdir.) Anekdotik bazda, Türkiye deki ilk futbol maçı 1890 yılında İzmir e gelen İngiliz denizcilerle İzmirli gençler arasında Bornova da, ülkemizdeki ilk atletizm yarışmaları da 1895 de yine Bornova da gerçekleşmiştir. İzmir in kurtuluş günü olan 9 Eylül 1922 de Türk ordusu İzmir e Bornova nın üst kısmındaki Belkahve Geçidi mevkiinden girmiş, Nif te (Kemalpaşa) gecelediği 8 Eylül akşamının gecesinde muzaffer orduların komutanı Mustafa Kemal Paşa, Belkahve ye çıkıldığında ayakların altında bütünüyle uzanan İzmir i ilk kez buradan görmüştür.

Resim Galerisi

• Oteller
• Restorantlar
• Yorumlar(0)
• Yorum Yaz